به گزارش وقت نیوز ، سهگنبد نام تپهای است در جنوبشرقی شهر ارومیه مرکز استان آذربایجانغربی این بنا آرامگاه بوده و در سال ۵۸۰ قمری در جنوبشرقی ارومیه ساخته شده.مقبره برج آجری سهگنبد متعلق به قرن ششم هجری بوده و در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی باقیمانده است.برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکدهای از دوره ساسانی احداث شده است، ولی هیچگونه سند معتبری مبنی بر صحت ادعای خود ندارند.از سوی دیگر در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی است که آن را از سنگ تراشیدهاند و در پایان کتیبه، محرم سال ۵۸۰ هجری خوانده میشود. از این رو شاید بتوان مقبره یا برج آجری سه گنبد را متعلق به قرن ششمهجری دانست. طبق این کتیبه این بنا به دستور یکی از امرای سلجوقی به نام شیث قاطه المظفری ساخته شده است. از نظر معماری این بنا با مقابر قرن ششمهجری قمری بخصوص مقابر مراغه و سایر مقبرههای دورههای سلجوقی مشابهت فراوانی دارد.بنای تاریخی سه گنبد عبارت است از سکوی بلندی که به شکل استوانه و مدور ساخته شده است.قطر بنا 5 متر و ارتفاع آن 13 متر می باشد. ساختمان فعلی دو طبقه است و در چهار سمت آن دریچههایی وجود دارد.طبقه اول به نام سردابه خوانده می شود که دارای پوششی قوسدار است و بدین وسیله از طبقه دوم مجزا میشود.درب کوچک طبقه اول ۱ متر و ۷۰ سانت ارتفاع دارد. طبقه دوم که اتاق مقبره خوانده میشود دارای دری به ارتفاع دو و نیم متر است.به عبارت دیگر، بنای استوانهای شکل مدور دارای دخمهایست که قسمت فوقانی آن را به وسیله آجر تبدیل به بنایی شامل اتاق مقبره کردهاند و مدخل آن در یک قالب معماری پر نقش و نگار محاط شده و در بدنه استوانهای برج تعبیه شده است؛ درگاه ورودی آن در میان طاقهای سطحی واقع شده و از لحاظ معماری زینت خاصی به آن بخشیده است.سقف اصلی گنبد و دیوارهای آن تماما سالم و بر جا می باشد. طبقه دوم بنا مانند سایر مقادیر دوره سلجوقی روی سردابه احداث شده است تزیینات سر در ورودی مقبره در نوع خود کم نظیر میباشد و به صورت قطعات سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتیبه به خط کوفی تزیین شده است. مصالح قسمتهای تحتانی بنا تا ارتفاع حدود 3/6 متر از سنگهای تراش خاکستری رنگ ساخته شده و از این قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهار گوش میباشد.این اثر مربوط به صده ۶ ه. ق. است و در اورمیه، خیابان استاد برزگر واقع شده و در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.586/