اینکه تاکنون چه تعداد کشته شده اند و چه میزان خسارت به بار آمده، مدنظر این یادداشت نیست، اما اینکه این غائله چگونه پدید آمد و چگونه ادامه پیدا خواهد کرد، جای بحث است.
اوکراین ۶۰۳ هزار کیلومتر مربعی دومین جمهوری از لحاظ مساحت پس از فدراسیون روسیه، در سال ۱۹۹۱ به دنبال فروپاشی شوروی مستقل شد و از همان ابتدا  تلاش کرد خود را به اتحادیه اروپا نزدیک کند و از روسیه، بزرگترین همسایه اش فاصله بگیرد.
در سال ۲۰۱۴ پس از رای ۹۶ درصدی مردم  شبه جزیره کریمه در جنوب اوکراین ، این منطقه به روسیه ملحق شد  اقدامی که خشم کیف را به دنبال داشت.
از همان زمان و پس از آنکه روسیه تلاش کرد مناطق دیگر را نیز ضمیمه خاک خود کند، اقدامات اوکراین برای ورود به ناتو تامل برانگیز شد. مسکو که هرگز نمی توانست حضور ناتو در منطقه را تحمل کند تهدیدهایش را بیشتر کرد.جنگ سرد بین روسیه و غرب حامی اوکراین همچنان ادامه داشت تا در ماه های اخیر لفاظی ها و تبلیغات جنگ روانی و رسانه ای به اوج خود رسید.
غرب ، به سرکردگی آمریکا نقش برجسته خود را در تحریک طرفین نشان داد و آنچه که نباید صورت می گرفت را صورت داد و در اقدامی هماهنگ ولادیمیر پوتین را به ورطه انزوا کشاند. اگر چه امروز اروپا پیر و ضعیف و در بی‌هویتی غرق شده است و آمریکا نیز هر روز در دفاع از ارزش‌هایی که مدعی آن است، بی‌عرضه‌تر به نظر می‌رسد اما توانستند بدون شلیک حتی یک گلوله روسیه را غرق کنند.
ابرقدرت جهان، آمریکا با سنجش همه جوانب و برای اجتناب از ورود مستقیم به جنگ، رییس جمهوری اوکراین را مورد لطف قرار داد و اعلام کرد حاضر است  برای خروج او از کشورش کمک کند ! که زلنسکی اظهار داشت در کشورم و کنار مردمم خواهم ماند!
حمله به اوکراین، شکست‌های بزرگی را برای روسیه در پی خواهد داشت که در بلندمدت دامنگیر آن خواهد شد.
برخی بر این باورند که روسیه جواب دندان‌ شکنی به غرب و غرب‌گرایان اوکراینی داد، اما  مشکل روسیه با این تهاجم نه تنها حل نشد، بلکه به گونه‌ای گره خورد که دیگر قابل حل نخواهد بود.
غربی ها با کشاندن پوتین به میدان جنگ و حمله به اوکراین به همسایگان شرقی خود نشان دادند روس ها قابل اعتماد نیستند و با همین شیوه خودکامگی‌ های کرملین را  به رخ دنیا کشیدند.
ممکن است پوتین کی‌یف را اشغال ، زِلِنسکی را بازداشت یا به فرار وا دارد آنگاه روس ها دولت جدیدی روی کار آورند که بسیار ناتوان‌تر و منفورتر از دولت یانوکوویچ خواهد بود؛ همان دولتمرد روس‌دوست که در جنبش یورو میدان در اوایل ۲۰۱۴ سرنگون شد اما این از نفرت و  انزجار جهان نیان به پوتین و روس ها نخواهد کاست.
اگر تا پیش از این لشگرکشی و بمباران بی‌سابقه، روسیه بختی برای حفظ نفوذ سنتی‌اش در اوکراین داشت اما  از این پس فقط باید با زور سرنیزه اوکراین را حفظ کند ـ به دست آوردن دل اوکراینی‌ها که تعیین‌کننده‌ترین عامل بلندمدت است، شاید دیگر محال باشد. شاید بگویید: «مشکلی نیست! اوکراین را با سرنیزه حفظ خواهد کرد!» بله، شاید بتوان چند سالی چنین کرد، ولی در بلندمدت چنین امری میسر نیست.
برنده جنگ و لشکر کشی به اوکراین بی شک آمریکا و غرب هستند که با پروپاگاندا و تبلیغات و کمترین هزینه، روس ها را منفور و غیرقابل اعتماد نشان دادند و در یک اقدام هماهنگ و با همان شیوه تحریم روی دیگر سکه را نشان دادند.
به قول یک تحلیلگر سیاسی روسیه خطا کرد! مرد دائم‌الخمری که به کتک زدن همسر و فرزندانش عادت داشت و سال‌ها بود وانمود می‌کرد خوش‌اخلاق شده و دیگر روی خانواده‌اش کمربند نمی‌کشد! اما باز به سراغ کمد قدیمی رفت، بطری‌ های ودکا را درآورد، مست کرد و زن و بچه‌اش را زیر کتک گرفت. این رفتار بدترین پیام را به سایر همسایگان روسیه مخابره کرد (مانند مداخلات اخیرش در بلاروس و قزاقستان).
در این میان، غرب و اروپا ــ با همۀ جنگ‌گریزی و نادلاوری‌شان ــ مانند پیرمردهای زیرک، جوانی قلدر را به سوی خشونتی سرمستانه سوق دادند تا در بلندمدت زمینگیرش کند. از فردای پیروزی اوضاع به نفع روسیۀ پوتینیستی پیش نخواهد رفت و غرب هم با جلوگیری از درگیری نظامی هزینه‌های خود را تا حد امکان پایین آورده است.
در یک جمله: غرب که قادر نیست دندان این خرس سیبری را بکِشد خرس را مجبور کرد طعمۀ گوشت‌تلخ و چغری را به دندان بگیرد تا یا مجبور شود سریع آن را رها کند یا ناگزیر شود سال‌ها آن را در آرواره‌اش بفشارد و بدین‌سان دندانش از ریشه سست شود. آدم عاقل با خرس سرشاخ نمی‌شود، آن را در تله می‌اندازد.

رشید بهاروند خبرنگار پیشین ایرنا در قزاقستان

586