وقت نیوز - درباره حاشیه های استقبال مردمی و طرفداران فوتبال از تیم عربستانی « النصر» و بازیکن سرشناس آن « کریستیانو رونالدو» خیلی نوشتند و گفتند. یک بار هم شده این نوع رفتارهای هیجانی را بیایید از منظر نیاز آدمی به شادی و به ابراز احساسات، به تخلیه انرژی بویژه در نسل جوان هم بنگریم.
مطابق آمار بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشور را جوانان به تعریف سازمان ملل متحد تشکیل می دهند که یک ویژگی برجسته و متفاوت با جوانهای دهههای گذشته دارند و آن بزرگ شدن در دنیای دیجیتال است. اینها فرهنگ، ادبیات، علایق و سلایق خود را دارند که در موارد زیادی با ارزش های نسل های قبل تفاوت هایی دارد و در جامعه می بینیم. آنها تعاملاتشان جهانی است، و خود را « شهروند جهان» می دانند. کنش ها و واکنشهایی که از جوانها می بینیم بر این مهم تاکید دارد که نسل های قبل باید خود را برای فهم تحولات جامعه و تغییرات نسلی بروز رسانی کنند و با تغییر منش و کردار و اندیشه، این نسل را که در ادبیات سیاسی و اجتماعی به آن ها «نسل معترض» هم می گوییم، بفهمند تا بتوانید امور را اداره کنند. وگرنه اصرار نکنید،« دو خط موازی بهم نمی رسند.» برای توصیف این نسل عموما از لفظ دهه شصتی، هفتادی و هشتادی استفاده میشود که به عقیده من کاملاً دقیق نیست. زیرا که ویژگیهای مشترک این نسل حتی در قبلی ترها که در فرهنگ سیاسی و اجتماعی و ارتباطات « زومرها» خوانده می شوند، هم آشکار است. علی ایحال شاید بهتر باشد برای این نسل از کلمهی Generation Z استفاده کنیم، که در سطح جهانی کلمهای شناخته شده است و افراد متعلق به این نسل، حتی در کشورهای اروپایی و آمریکایی هم به ویژگیهای مشابهی شناخته میشوند.این نسل که در قیاس با نسلهای قبلی خشمگینتر است و اساساً زبان نقدش هم رادیکالتر است، فرمانبرداری به مراتب کمتری در برابر نهاد قدرت (خانواده، مدرسه، دانشگاه و حکومت) دارد. این نسل از همهی بازیگران میدان سیاست عبور کرده است. فیلترشکنهای این نسل همیشه روشن است. در تقويم كشور ما مناسبت هاى غم و شادى بسيارى ثبت شده است،اما همگان تاييد مى كنند كه بيشتر فرصت هاى تقویمی ما مناسبت هاى غمبار و سوگواری است كه توسط رسانه ها و متوليان امور فرهنگي و اجتماعي با انبوه برنامه ها تقويت مى شود. همانطور که گفته شد؛ ايران داراى ساختار جمعيتی جوان است كه نياز به هيجان و شادى را در آنها دو چندان مى كند و نمودهای اين هيجان را مى توان در هنگام مسابقات ورزشى بخصوص فوتبال مشاهده كرد.روانشناسان و جامعه شناسان اذعان دارند كه فراهم آوردن فرصت بروز هيجانات و احساسات نيروى جوان از بحران يك جامعه افسرده و پرخاشگر در آينده جلوگيرى خواهد كرد.شادى و نشاط اجتماعى نبايد رنگ و بوى سياسی به خود بگيرد و دستمايه جدال ميان گروهها شود. شرايط كنونی فرصت مناسبى است تا فرهنگ نشاط و شادى در جامعه ايجاد شود. هشت سال جنگ تحميلی و تبعات آن و حوادث و تنش هاي متعدد داخلى و منطقه اى در سالهای اخير ، فرصت شادى و آموختن روش درست آن را از مردم گرفته است . در شرايط كنونی كه با دشواری های اقتصادی زیادی همراه با فشارهای سیاسی خارجی همراه است، بيش از هر زمان ديگرى به نمايش " همبستگى ملی " نياز داريم ، فرصت بسيار مناسبى است تا به اين نياز جمعى پاسخ داده شود و براى هدايت شادى هاى به جاى مردم ، برنامه ريزى شود. پذیرش حاکمیت مردم معنایی جز این ندارد که مردم حق حیات دارند و شادی هم جزئی از آن است و وظیفه حاکمیت حفاظت از آن می باشد. زیبایی مسابقه های ورزشی بخشی اش هم حاشیه ها و کُری خوانی است که جوگیر شدن و احساسی شدن و حتی خالی بندی! آن را زیباتر می کند. این زیبایی ها، تاجایی است که به عهده خود مردم است و ابزاری برای پُروپاگاند دولت، حزب و گروه دسته سیاسی نیست، زیباست و می پسندم، در عین حال که اگر درست مدیریت شود، یکی از بهترین اسباب برای تقویت وحدت و همدلی و همبستگی ملّی است. هشدار نهادهای پزشکی که می گوید؛ بیش از ٢٠ درصد ایرانی ها دچار بیماری و تنش روحی هستند، یعنی یک خطر بزرگ! سرجمع بودجه های مبارزه و مقابله با تهاجم فرهنگی و مواد مخدر و از این دست، رقم قابل توجهی است. اختصاص بخشی از آن و علاوه کردن به بودجه های فرهنگی با هدف ترویج شور و شوق و امید، جامعه را سرزنده می کند.
رئوف پیشدار استاد دانشگاه586