وقت نیوز - وقتی حسن روحانی، 6 هفته پیش از انتخابات ریاست جمهوری، با حضور در دانشگاه تهران به صراحت اعلام کرد که ˈدانشگاه پادگان نیستˈ، امیدها برای زدوده شدن فضای امنیتی در دانشگاه ها افزایش یافت؛ امیدی که با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید، به سمت تحقق کامل حرکت می کند.
امروز 16 آذر روز دانشجو است. بی شک در هر جامعه ای، قشر دانشجو یکی از ابزارهای موثر برای بهبود فضای عمومی جامعه و رشد و تعالی فرهنگ، سیاست و اقتصاد محسوب می شود. چند میلیون دانشجوی ایرانی و قدرت و ظرفیت بالقوه نهفته در آنها می تواند موتور محرک بسیار ارزشمندی برای ارتقای میهن عزیزمان در صحنه های مختلف باشد اما موفقیت این خط مشی در گرو برخی بایدها و نبایدها و ایجاد فضای مناسب برای بالفعل کردن ظرفیت هاست. مهمترین ویژگی دانشجویان، حس جوانی و طراوت، تهور و تحول خواهی است که استفاده صحیح و بجا از این ظرفیت ها می تواند در کنار انرژی سرشاری که در این بخش از جامعه یافت می شود، موجب تاثیرات شگرف داخلی و خارجی در راستای اهداف عالی کشور شود.با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید و پررنگ شدن رویکردهای میانه رو در عرصه های مختلف، امیدواری ها نسبت به تغییر فضای دانشگاه ها که بسیاری آن را راکد و بی روح می دانند، افزایش یافته است.حسن روحانی در شانزدهم اردیبهشت 1392 در جلسه پرسش و پاسخ در دانشگاه تهران با تاکید بر لزوم وجود جوی سالم و پر نشاط در دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: حتما دانشگاه تهرانی که بنده امروز در آن حضور یافتم با آن دانشگاهی که در دوره خفقان طاغوت در آن درس خوانده ام متفاوت است. چرا که قطعا دانشگاه پادگان نیست. روحانی ادامه داد: مگر دانشجو چه می گوید که نمی گذاریم نقد کند. مگر نه اینکه این دانشجویان سرمایه های ملی، مدیران فردا، نخبگان و ... کشور هستند بهتر است بگذاریم آنها شرایط را نقد کنند. اگر امروز در اقتصاد و سیاست خارجی در حال مرگ هستیم یا مرده ایم به این دلیل است که دانشگاه ها نشاط ندارند. اگر دانشجویان مسایل را نقد می کردند حتما مشکلات ما کمتر از شرایط فعلی بود. چون هیچ نظامی مسیر کجش تصحیح نمی شود جز با نقد نسل جوان. **تقویت فضای آزاد اندیشیبی تردید کارویژه اصلی دانشگاه و دانشجو، کسب و تولید علم با هدف حل مسایل جامعه است. اما بی گمان توسعه فعالیت علمی جز در فضای آزاد میسر نیست. آزاد اندیشی و فضای توام با چالش گفتمانی در بستری علمی و معقولانه می تواند موتور محرک جامعه در همه عرصه های علمی باشد.ایجاد فضای باز و آزاد برای فعالیت های سیاسی صنفی از ضرورت های هر جامعه روبه جلو و انتقاد پذیر است. زیرا در این حالت است که ظرفیت ها آزاد و پیشرفت حاصل می شود. نگاه غیر امنیتی به جوامع و گروه های علمی و نخبه پرور در کنار فرصت سازی برای اقشار آینده سازی که حرکت را بر پایه های علمی و منطقی آن خواستار هستند از نمودهای بارز بالندگی یک جامعه پویا خواهد بود. حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی طی سال های گذشته همواره بر ایجاد فضای گفتمانی و راه اندازی کرسی های آزاد اندیشی و ایجاد فضای باز علمی تاکید کرده اند. بی تردید تحقق این هدف مورد تاکید ایشان با حاکم شدن فضای آزاد برای طرح دیدگاه های مختلف میسر است. این در حالی است که نگاهی گذرا به فضای دانشگاه ها حاکی از آن است که نه تنها فضای دانشگاه های کشور طی سال های اخیر به این سمت حرکت نکرد، بلکه فضای آزادی بیان روز به روز بغرنج تر شد. چه بسیار استادان و دانشجویانی بودند که با یک برخورد سلیقه ای به دلیل داشتن نظرهای متفاوت، با برخوردهای سخت از جمله اخراج از دانشگاه روبرو شدند. رهبر معظم انقلاب در دیدار با جمعی از نخبگان و برگزیدگان علمی کشور در مهرماه سال 1390 صریح و روشن از روند برگزاری کرسی های آزاداندیشی ابراز نارضایتی کردند و فرمودند: فکر کنید، بگویید، بنویسید، در مجامعِ خودتان منعکس کنید، آن کرسی های آزاداندیشی را که من 100 بار ـ با کم و زیادش ـ تأکید کرده ام راه بیندازید و این ها را هی آنجا بگویید. این می شود یک فضا. وقتی یک فضای گفتمانی به وجود آمد، همه در آن فضا فکر می کنند، همه در آن فضا جهت گیری پیدا می کنند، همه در آن فضا کار می کنند.ایشان در مرداد سال 1389 نیز در دیدار دانشجویان تاکید کردند: در جامعه ی ما اندیشه دستوری نیست؛ نه علم دستوری است، نه اندیشه دستوری است. کجا؟ مشخص کنند بگویند. کسی که با این قضیه مبارزه کند، خودِ منم. ما طرفدار آزاداندیشی هستیم.در همین حال حسن روحانی در نشستی که در اول اردیبهشت 92 به دعوت استادان دانشگاه های تهران برگزار شده بود، ضمن انتقاد از فضای موجود در دانشگاه ها، از هدر رفتن نیروهای فرهیخته سخن به میان آورد و راه نجات کشور را حرکت به سمت عقلانیت و تدبیر دانست. حسن روحانی اظهار داشت: دانشگاه ها باید پر نشاط باشند و در مسیر تحقیق و تولید علم گام بردارند. دانشگاه ها تنها برای تربیت متخصصین نیستند بلکه باید علم و معرفت در دانشگاه ها تولید شود. دانشگاهی می تواند منشا توسعه باشد که فضای علمی و فرهنگی داشته باشد. حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران نیز این مطالبه دانشجویان را درک کرد و نگاه دانشجو به مسایل جامعه را نه سیاسی بلکه از رویکرد درمان جامعه دانست و در مهر ماه 92 در مراسم آغاز سال تحصیلی در دانشگاه تهران در حضور جمع کثیری از دانشجویان، دانشگاه و به ویژه دانشگاه تهران را حلقه وصل سنت آموزشی گذشته و جدید دانست که نه تنها تولید علم کرد، بلکه احساس مسوولیت سیاسی و اجتماعی را نیز در جامعه دیروز و حتی در جامعه امروز نشر داده و خواهد داد. **آزادی تشکل های دانشجویییکی دیگر از جلوه های فعالیت دانشجویی، فعالیت در قالب تشکل های صنفی و سیاسی در دانشگاه ها است. فعالیت در این تشکل ها، افزون بر اینکه می تواند مشکلات دانشجویان را توسط خود آنها پیگیری و حل کند، نوعی تمرین برای فعالیت های جمعی است. با این وجود طی سال های اخیر تشکل های صنفی متعددی لغو مجوز و یا از فعالیت آنها جلوگیری شد. انجمن اسلامی دانشجویان به عنوان یکی از تشکل های فراگیر دانشجویی در بسیاری از دانشگاه ها طی سال های اخیر با چنین مشکلی روبرو شده است. جای تاسف است که این روحیه عدالت خواهی از سوی مسوولان دانشگاه ها مورد تحمل قرار نگرفت.به طورکلی دانشجویان به دلایل متعدد از روحیه تندتر و انتقادی تری نسبت به شرایط موجود در جوامع برخوردارند. نخست به علت قرار گرفتن در گروه و جوامع کوچکتر دانشجویی، تحلیل آرمانخواهانه که از ویژگی های جوانی نیز است، مزید بر علت شده و انتقادات تند و تیز و عمدتا به جایی را باعث می شود. قرار گرفتن هر روزه در مباحث علمی و تحلیلی و اطلاع روزانه از اوضاع جهان باعث می شود که دانشجویان هیچ گاه از وضع موجود راضی نباشند و همیشه به دنبال تحول جامعه به سوی کمال باشند. همین موضع گیری ها و مخالفت دانشجویان با مسایلی همچون بازنشستگی اجباری برخی از اساتید مجرب در کنار ممنوعیت تحصیل و ستاره دار شدن برخی از دانشجویان را در کنار برخی موضوعات اجتماعی که در چند سال اخیر نمود بسیار شدیدی داشت و برخی اقدامات و سخنان نیز باعث تحریک آن نیز شده بود به مهمترین عرصه انتقاد دانشجویان از وضع موجود و مطالبه این خیل عظیم از جوانان مهین مان از دولت جدید تبدیل کرده است.روحانی بعد از انتخابات نیز به روند بازنشستگی برخی اساتید مجرب اعتراض داشت و در سخنرانی مهرماه خود اظهار داشت: در دانشگاه اسلامی یک گروه باید ملامت شوند و آن کسانی هستند که در تولید علم، دانش و فناوری، کاهلی کرده اند؛ ما نباید در روند معیوب نابجای بازنشستگی زود هنگام اساتید، گرفتار شویم. روحانی با بیان اینکه فضای بسته و امنیتی در جامعه باعث نفاق و دورویی و دروغ می شود، تاکید دارد: بعضی تلاش می کنند، 76 میلیون جمعیت کشور را ضرب در 2 کنند، یعنی همه دو چهره داشته باشند، یکجا که بحث نمره و ارتقا و شغل است با یک چهره و آنجا که زندگی آزاد است با چهره دیگر؛ این را ما نمی خواهیم.عزیزان من، دانشجویان عزیز و بزرگوار، مسئولین، وزرا، نمایندگان مجلس، اندیشمندان، فرهیختگان و اساتید؛ شما بدانید اگر جو را امنیتی کردید، نفاق را توسعه دادید. ***نتیجه گیریامروز به مناسبت روز دانشجو، حسن روحانی به دانشگاه شهید بهشتی می رود تا در جمع دانشجویان این دانشگاه سخنرانی کند.بی تردید پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری به دلیل رویکردهای انتقادی وی نسبت به رویه های سال های اخیر در دانشگاه ها، این امید را زنده کرد که وضعیت راکد دانشگاه ها در ایران دچار یک تحول جدید شود و با برداشته شدن سایه سنگین نگاه های امنیتی، بار دیگر نشاط به دانشگاه ها برگردد.رویکردهای اعتدال گرایانه دولت یازدهم چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی، نوعی آرامش و ثبات را به ارمغان آورده است. گرچه وزارت علوم طی هفته های اخیر تلاش کرده تا این آرامش و ثبات را در دانشگاه ها برقرار سازد، اما دانشجویان و استادان دانشگاه، در انتظار سیاست های پیشرو تر از سوی دولت تدبیر و امید برای ارتقای وضعیت دانشگاه ها هستند.آرامش روحی و روانی در کنار ایجاد محیطی مناسب در کنار فضای باز و غیرامنیتی از ملزومات کار پژوهشی ثمربخش است. از این رو دولت یازدهم بیش از پیش باید به دنبال رفع بسیاری از کمبودها و بداخلاقی های پیشین و بهبود شرایط به سمت ایجاد فضایی پرنشاط باشد تا با تقویت کرسی های آزاد اندیشی در چارچوب های علمی موجب بروز و ظهور استعدادهای نهفته شود و بنیادهای علمی کشور را مستحکم سازد.از سوی دیگر احیای تشکل های دانشجویی و کمک به افزایش نقش و تاثیرگذاری آنها در دانشگاه ها می تواند کمک مهمی در ایجاد فضای پرنشاط در دانشگاه ها داشته باشد.بی تردید رشد و بالندگی کشور در همه عرصه ها، در گرو دانشجویان امیدوار و فعال است که هم بتوانند در عرصه علمی، چرخ توسعه کشور را به سمت جلو حرکت دهند و هم با فعالیت های اجتماعی و سیاسی، خود را آماده برای به عهده گرفتن، مسوولیت های کشور در آینده شود.
از: حسین عباسی نسب
586
انتهای پیام/