وقت نیوز - استاد تمام دانشگاه ارومیه، با تأکید بر اینکه دریاچه ارومیه قطعاً قابل احیاست، گفت: در صورت اجرای طرح احیای فازبندی‌شده می‌توان طی سه سال بخش قابل‌توجهی از دریاچه را احیا کرد و هم‌زمان زمینه رونق مجدد آرتمیا، گردشگری و بهره‌برداری از املاح ارزشمند بستر دریاچه را فراهم ساخت.
به گزارش وقت نیوز ، پروفسور ناصر آق در گفت و گو با ایسنا در خصوص عوامل موثر در خشک‌شدن دریاچه ارومیه با اشاره به اینکه دریاچه ارومیه تالابی کم‌عمق اما بسیار وسیع است، اظهار کرد: همین ویژگی باعث شده تا به‌سرعت تحت‌تأثیر عوامل طبیعی و انسانی قرار گیرد. اگرچه تغییر اقلیم در منطقه قطعی است، اما به‌تنهایی عامل خشک شدن دریاچه نیست، چرا که حوضه آبریز آن همچنان از بسیاری مناطق کشور پرباران‌تر است.آق گفت: از دهه ۱۳۵۰ تا ۱۳۷۵ تنها چند سد در این حوضه ساخته شده بود، اما از سال ۱۳۷۵ به بعد تعداد سدها و وسعت اراضی کشاورزی به‌صورت بی‌رویه افزایش یافت و حجم مخازن سدها به بیش از دو میلیارد مترمکعب رسید. توسعه کشاورزی در دوره بحران باعث شد بخش عمده روان‌آب‌ها به سمت مزارع و باغات هدایت شود و فشار شدیدی به منابع آب زیرزمینی وارد آید.وی تغییر بستر دریاچه را نیز از عوامل تشدید خشکی دانست و افزود: رسوب حدود ۸ میلیارد تن نمک در بستر دریاچه موجب بالا آمدن کف آن شده و همین امر تبخیر را افزایش داده است، به‌گونه‌ای که آب ورودی در سطح وسیعی پخش شده و سریعاً تبخیر می‌شود.به گفته این استاد دانشگاه، ستاد احیای دریاچه ارومیه در کاهش مصرف آب کشاورزی و برداشت آب زیرزمینی موفق عمل نکرده و حتی وسعت اراضی کشاورزی افزایش یافته است. در عین حال، طرح‌هایی چون رهاسازی آب از سدها و انتقال آب از رودخانه زاب نیز طبق برنامه پیش نرفت و آب ورودی پاسخگوی نیاز دریاچه نبود.وی با اشاره به تجارب جهانی، از جمله احیای فازبندی‌شده دریای آرال در آسیای میانه و مدیریت علمی دریاچه بزرگ نمک آمریکا، تصریح کرد: این نمونه‌ها نشان می‌دهد که می‌توان با تقسیم دریاچه به بخش‌های مختلف و مدیریت تبخیر، حیات اقتصادی و زیست‌محیطی را به دریاچه‌ها بازگرداند.آق تأکید کرد: اگر احیای فازبندی‌شده دریاچه ارومیه اجرا شود، حتی با حجم کنونی آب ورودی می‌توان بخش‌هایی از آن را در کوتاه‌مدت احیا کرد. این اقدام نه‌تنها به بازگشت آرتمیا و توسعه گردشگری منجر می‌شود، بلکه از بهره‌برداری از نمک‌های بستر برای ایجاد عمق و احیای فاز دوم دریاچه نیز می‌توان بهره برد.وی هشدار داد: خشک‌شدن دریاچه‌های شور تبعاتی چون تهدید سلامت مردم و شور شدن زمین‌های کشاورزی را در پی دارد، اما با بهره‌گیری از دانش و تجربه جهانی می‌توان از این تهدیدها فرصت ساخت. این پژوهشگر گفت: آنچه انسان را از دیگر موجودات متمایز می‌کند، توانایی او در استفاده از علم برای تبدیل تهدید به فرصت است. ایسنا586/