طبیعیت و اقتضای زندگی جمعی به ذات در دل خود بحران هایی را دارد که هر زمان ممکن است رخ دهد و به جرات می توان گفت هر سازمان و نهادی می تواند درگیر بحران شود ، این بحران می تواند از وقوع سیل تا زلزله و سایر رویدادهای پر مخاطره زیست محطیی و کمبودها را در برگیرد ،مهمتر این است که سازمان ها و مدیران از قبل برای برخورد با بحران در هر سطحی آمادگی داشته باشند و بتواند هنرمندانه و مسوولانه آن را مدیریت کنند و ازخسارات و آسیب های آن بکاهند.

اینکه مدیران گوشه ی بنشیند و منتظر بمانند تا ببیند چه پیش می آید، آن می شود که در تبریز بر سر مردم آمد و شهر به یک باره و آنی بر اثر یک رویدان نه چندان بزرگ ناشی ار بارش ها قفل شد و مردم ساعت ها در ترافیک شهری سرگردان ماندند.

بر اثر این حادثه بسیاری از شهروندان به دلیل یخ زدگی خیابان ها و معابر سر خورده و آسیب دیدند و در برخی مناطق شهر ترافیکی به مثابه پارکینگ های متعدد  به وجود آمد.

در حالی که وضعیت جوی هوا و بارش برف ازچند روز قبل ازسوی سازمان هواشناسی کشور و ادارت محلی برای  استان های شمال غرب کشور از جمله برای استان آذربایجان شرقی پیش بینی و اعلام شده بود ، و نیاز بود که سازمان ها و مدیران برای مقابله با رویدادهای احتمالی تمهید و آمادگی  لازم را داشته باشند ، اما همانگونه که گذشت از هیح گونه آمادگی دستگاه های متولی شهر خبری نبود و گویی شهر صاحب ندارد و مسوولان در خوابند!

 هیج کس تصور نمی کرد که کلانشهر تبریز با این همه سابقه و آوازه جهانی در یک روز برفی آن هم نه چندان سنگین این چنین قفل شود و فعالیت های روز مره آن تحت شعاغ قرار گیرد و مردم ساعت ها در ترافیک خیابان های آن معطل بمانند و امور آن مختل شود.

اگر تبریز روزگاری به حق اولین ها بوده قبول کنیم حالا نیست و نمی توان تنها با دل خوش کردن به گذشته آن و بدون تدبیر و آینده نگری مشکلات عدیده این شهر را حل کرد و این چنین است که مدیریت شهری در مواجه با یک بحران ساده مانند بارش برف وا می ماند و شهر به یک باره می ایستد و تعطیل می شود.

اولین ها بودن و تاریخ پر افتخاری تبریز کهن بر کسی پوشیده نیست و به حق ظرفیت بزرگی است که اگر به درستی از آن استفاده شود ، می تواند اولین های تازه ی را برای این شهر خلق کند و آینده درخشانی را رقم زند.

در ایجاد شبه بحران راه بندان تبریز ناشی از بارش ها اگر چه می توان همه دستگاه های مرتبط با مدیریت بحران را مورد نقد قرار داد ، لیکن در این میان سوء مدیریت شهرداری و ضعف تیم بحران آن  بیش از همه به چشم می خورد چرا که به اعتقاد ناظران محلی این مجموعه به رغم تشکیلات عریض و طویل و شعار های پر طمطراق آن گونه که انتظار می رفت نتوانست این رویداد ساده را مدیریت و از عهده آن بر آید از این رو بیشترین نقدها و اعتراضات متوجه مدیریت شهری است .

با وجود کوچک بودن بحران بارش برف در تبریز ، اما سوء مدیریت در مهار و مقابله آن به قدری مشهود بود که  خبر و گزارش آن فراتر از مرزهای کشور در بسیاری از رسانه های خارجی بازتاب یافت و نارضایتی مردم از این وضعیت دست مایه خبری بسیاری از این رسانه های قرار گرفت.

ایران انترنشنال رسانه ی که از سوی عربستان تغذیه مالی می شود ویدتویی از گرفتار شدن مردم تبریز در خیابان های برفی و صحته ترک کردن شهردارا ین شهر جلسه شورا را پخش کرد و مدیریت بحران شهرداری را به سخره گرفت .

این رویداد که با نگرانی و شکوه بسیاری از شهروندان رو به رو شده ،عملکرد دو ساله یعقوب هوشیار شهردار تبریز را به چالش کشیده و  او را در آستانه یک استیضاح نا خواسته قرار داده است .

شهردار تبریز پیشتر و سال قبل درحالی که دامنه بارش ها و یخ زدگی خیابان ها و معابر به وسعت و شدت امسال نبود با آب و تاب از ابتکار جدید محلول پاشی به جای نمک پاشی رونمایی کرد که در بارش های امسال جواب نداد و به شدت مورد ظنز شهروندان قرار گرفت .

نوع برخورد مدیران و مسوولان محلی با این رویداد به ویژه واکنش و نحوه برخورد شهردار تبریز با آن نیز خود حکایت دیگری است که حاشیه های آن فراتر از مرزهای کشور دست مایه بسیاری از رسانه های خارجی قرار گرفت و بازتاب یافت .

یعقوب هوشیار شهردار تبریز که پیشتر مدیریت وی در باره بحران راه بندان این شهر از سوی رسانه ها به چالش کشیده شده بود، ، در جلسه فوق العاده شورای شهر به جای پاسخگویی و عذر خواهی از آن چه بر سر شهر آمده ، جلسه را  ترک کرد و با این رفتار بیش از پیش عملکرد خود را در معرض قضاوت افکار عمومی قرار داد.

هوشیار در این جلسه خطاب اعضاء حاضر شورا گفت : مرثیه خوانی نکنید و به صورت قهر آمیز نشست را ترک کرد.

براساس قانون شهرداری های یکی از مهم ترین ارگان های متولی امور مربوط به مدیریت بحران شهری هستند و در ایجاد رفاه و روان سازی معابر و خیابان ها به هتنگام بارش برف مسوولیت مستقیم و قانونی دارد.

روز قفل شدن تبریز هر چند با تلخگامی و همراه با خسارات و تحمیل هزینه هایی ناخواسته به شهروندان سپری شد ، اما بررسی ابعاد میدانی آن می تواند هشداری برای مدیران و مسوولان دستگاه های اجرایی و خدماتی باشد تا با آمادگی قبلی با بحران های مشابه و  احتمالا بزرگتر از آن  رو به رو شوند و غافیگیر نشوند.

با توجه به آشکار شدن ضعف مدیریت بحران شهری ، هم اکنون این نگرانی جدی در میان شهروندان وجود دارد که این دستگاه و سایر نهادهای متولی بحران چگونه می خواهند با بحران های بزرگ و احتمالی آینده مانند زلزله ، سیل ،‌آتش سوزی های که با توجه به بافت تبریز و شرایط اقلیمی ممکن است رخ دهد مقابله کنند.

از : نوروز قاسمی مدیر مسوول وقت نیوز

586