به گزارش وقت نیوز ، دکتر فیروز راد در این آیین که با عنوان  "‌ آقای میراث " با حضور اساتید، صاحب نظران و فعالان حوزه فرهنگ و میراث در تبریز برگزار شد در سخنانی با عنوان " آیینه طلعت دوست "در تکریم این بزرگان و نیز درباره  جایگاه و اهمیت فرهنگ و میراث و رابطه آن با توسعه و مفاهم آن ها سخن گفت .

چکیده از سخنان وی دراین جلسه به این شرح است :

بسم الله الرحمن الرحیم

دل سرا پرده محبت اوست         دیده آیینه دار طلعت اوست 

منکه سر در نیاروم به دو کون      گردنم زیر بال منت اوست 

تو و طوبی و ما و قامت یار          فکر هر کس به قدر همت اوست

گر من آلوده دامنم چه عجب        همه عالم گواه عصمت اوست

از همه تلاش و همت بنیاد فرهنگی طوبی و خانه توسعه آذربایجان در برپایی چنین مجلسی که بسیار ارزشمند و ضروری برای جامعه است قدردانی می کنم.

بنده به عنوان یک معلم و جامعه شناس در این محفل گرم و صمیمی به طور طبیعی باید در باره توسعه ، میراث و فرهنگ سخن بگویم و تحلیلی در باره آن ها ارائه دهم .

تعریف فرهنگ :

- فرهنگ همچنان که می دانید معنا و تعاریف گوناگون دارد ، اسنوا یکی از جامعه شناسان نامدار درباره فرهنگ می گوید : فرهنگ مجموعه اشیاء و کالاهای نمادینی است که توسط بشر ساخته و پرداخته می شود و در طول تاریخ انباشته شده و از نسلی به نسلی دیگر انتقال می یابد ، فرهنگ یعنی تراث یعنی میراث ،‌یعنی ارثیه ،‌ پس میراث به همان معنی یعنی فرهنگ است .

- ما دو نوع آیه و نشانه داریم یک دسته آیات طببعی و هستی است که توسط خداوند ساخته شده همین کوه ‌، دریا ،‌ دشت و دمن ،‌جنگل ،‌ستاره وکهکشان ،‌دسته دوم آیات فرهنگی است که توسط بشر درطول تاریخ ساخته و پرداخته شده است،‌ آیات فرهنگی یعنی شعر،‌ موسیقی ،‌هنر،‌ ادبیات ،‌فلسفه ،‌نقاشی،‌ معماری ،‌ یعنی کل میراث تاریخی، فرهنگی و تمدنی که ما داریم ، پس بشر هم به تعبیر دقیق جناب اقبال لاهوری متصف به صفتی از صفات پرورگار است به نام خلاقیت و آفریشن گری، فروغ آدم خاکی ز تازه کاری هاست ،  مه و ستاره کنند آنچه پیش از این کردند.

می گوید ماه و ستاره همین کارهای که قرن ها انجام داده اند،‌ نجام می دهند ، تارگی ندارد اراده ندارند ،‌اختیاری ندارند ، اما بشر تنها موجود مختاری است که خلاقیت دارد نوآوری دارد، آفرینش گری دارد و میراث آیاتی است که انسان در طول تاریخ خلق کرده است .

توسعه :

- اما در باره توسعه،‌ توسعه هم ذوالابعاد است و تعاریف فراوانی دارد و کتاب ها و مقالات متعددی در باره آن به رشته تحریر در آمده است ، اما تعریف مرحوم حسین عطیمی در باره توسعه  بیش از همه به دل نشسته است  وی می گوید :  توسعه یعنی بازسازی و نوسازی جامعه براساس ایده ها ، اندیشه ها و افکار نو است و در راس آن ایده ها و افکار ایده انسان باوری ،‌ علم باوری و آینده باوری قرار دارد و به ویژه بر روی این سه عنصر تاکید می کند.

- حالا که سخن از آینده باوری شد بد نیست اشاره کنم الان دانشگاه های معتبر دنیا و به تبع آن دانشگاه های کشور ما بر روی دو چیز تمرکز ویژه یافته اند و شب و روز می اندیشند ، می کاوند و می جویند ، یکی پیشنیه کاری یعنی همین میراث،‌ تاریخ و فرهنگ دیرنیه و پیشینه و دوم آینده پژوهی است .

ابعاد توسعه :

- نظریه پردازان در باره ابعاد توسعه می گویند، توسعه دست کم سه بعد دارد یکی بعد مادی است ،‌ همین که دیده می شود ملموس است با جشم سر می بینیم ،‌ جاده سازی ،‌خانه سازی ‌،  کارهای عمرانی ،‌ برق رسانی،‌  جاده سازی ‌، سد سازی ،‌ بهداست  و درمان از جمله مظاهر مادی توسعه هستند و  همان که در زبان عملی بدان مدرنیزاسیون و یا نوسازی  گفته می شود و این بعد ناظر به رابطه  انسان با طبیعت است  ، در این بعد انسان با طبیعیت رابطه بر قرار می کند ،  طبیعت را در خدمت خودش می گیرد  و حاصل  و نتیجه آن می شود رفاه .

- وجه دوم توسعه ،‌ ناظر به رابطه انسان با انسان و یا انسان با جامعه است که می گوید من انسان با همنوع خود و شهروندانم چگونه رابطه ای داشته باشم تا بتوانم در زندگی به رضایت و خشنودی برسم ؟ پاسخش این است که این رابطه باید مبتنی بر آزادی ،‌عدالت ،‌عزت و کرامت انسانی و رعایت حقوق همدیگر باشد ، همچنین مبتنی بر دموکراسی ، انضباط ، قانون ،‌شایستگی ، امنیت و نشاط باشد نه مبتنی بر اقتدار ‌،ستم ، تبعیض و فساد و رانت . که اگر چنین رابطه ای وجود داشته باشد زندگی در چنین جامعه ی به رضایت و خشنودی جمعی منجر خواهد شد.

- سومین وجه توسعه رابطه انسان با هستی و فراسوی هستی است ،‌اینکه انسان با هستی و فرا سوی هستی با سوپر نچرال چه نسبت و رابطه ی باید داشته باشد ؟ این را وجه غایی،‌ فلسفی و معنایی توسعه می گوییم، انسان در هر صورت در جستجوی معناست به تعبیر جناب فرانکل،‌ شما رفاه و رضایتش را فراهم بکنید ، انسان اگر معنایی در زندگی نداشته باشد افسرده و دل مرده می شود و توسعه باید این وجه سوم را در نظر داشته باشد.

- و جناب تقی زاده عزیر عجیب این است که میراث فرهنگی هم واجد این سه وجه است یعنی هم وجه مادی ‌،ارزشی، اخلاقی و حقوقی و هم وجه معنایی دارد، چرا که اصلا میراث فرهنگی جزوی از فرایند تاریخی توسعه است و امر جدایی نیست ،‌

- قطار توسعه نیازمند لوکمونیو است  :

قطار توسعه به این معنا نیازمند لوکموتیو و لوکموتیوران است ، چه کسانی باید بار توسعه به این معنا را بر دوش بکشند و پیشران آن باشند،‌ و لوکموتیو رانی بکنند ، حتما باید کسانی  باشند که شخصیت توسعه گرا و فرهنگ پرور دارند،‌ شخصیت توسعه گرا کسانیند که درجستجوی سه گانه افلاطون (حقیقت ،‌زیبایی ،و خوبی ) و سه گانه  مرحوم دکتر شریعتی(  آزادی ،‌برابر و عرفان بوده و می خواهند به جد این سه گانه را در همین کره خاکی محقق  ساخته و به منصه ظهور برسانند ، نه اینکه به آینده و بهشت و جهنم احاله کنند.

- چقدر زیبا می گوید جناب اقبال لاهوری :

زندگی در صدف خویش گوهر ساختن است     در دل شعله فرو رفتن و نگداختن است  .

 مذهب زنده دلان خواب پریشانی نیست        از همین خاک ،‌جهان دگری ساختن است .

- جناب مهندس اکبر تقی زادهاصل و دکتر سید محمد بهشتی و زنده برادران شکوهی هر سه بزرگوار به عنوان پیشگامان و پیشرانان توسعه و میراث فرهنگی هستند هرکسی به نوعی ،‌چرا من این دو را درکنار مهندس تقی زاده آوردم چون حقیقتا دیدم که مهندس تقی زاده از اینکه چنین مراسمی برای ایشان برگزار شود اذیت می شود احساس رنج و تنگنا می کند، ایشان مرتب به من اصرار می کرد که کاری بکند اسم من نباشد.

 - و کلام آخر ... امروز روز کارگر و فردا روز معلم است دو روز پرشکوه ، کارگر مظهر تولید و معلم مظهر تربیت است دو تا ت  تولید و تربیت،‌ توسعه دو رکن رکین اش تولید است و تربیت ،‌ ما خدمات این سه بزرگوار بعنی زنده یاد برادران شکوهی و آقایان مهندس  اکبر تقی زاده و دکتر سید محمد بهشتی که هر سه اهل تعلیم وتربیت و تولید هستند راارج می نهم و به وجود نازنین دو  بزرگوار افتخار و به روج و روان آن سفر درود می فرستم و سختم را با این سرورد به پایان می برم .

 در این خاک در این خاک در این مزرعه پاک       به جز عشق به جز مهر دگر هیچ نکاریم .

گزارش خبرنگار وقت نیوز در این آیین مهندس رسول بشیری و دکتر کی نژاد نیز در باره خدمات مهندس اکبر تقی زاده در حوزه میراث به ویژه کارهای ماندگار وی در احیا اماکن تاریخی و فرهنگی و طراحی و معماری شهرک های پردیس کشور سخنرانی کردند .

در این برنامه از مستند وی تحت  عنوان"  آقای میراث "  روایتی از خدمات ماندگار استاد اکبر تقی زاده رونمایی شد.

586

نوروز قاسمی